Elektronarzędzia - wiertarki, wkrętarki i inne

Budując czy użytkując własny dom, prędzej czy później staniemy przed koniecznością zakupu wiertarki. Przydaje się praktycznie w każdym gospodarstwie domowym - domu, mieszkaniu, na działce, w garażu. No chyba, że nie czujemy absolutnie powołania do majsterkowania i zlecamy wszelkie prace fachowcom. Aby jednak cieszyć się z zakupu musimy dokonać dobrego wyboru, wiedzieć do czego dany typ wiertarki nadaje się, a do jakich prac nie ma zastosowania. Dopiero następnym krokiem jest wybór klasy sprzętu, marki i konkretnego modelu wraz z koniecznymi akcesoriami. W taki sposób, po krótkim zastanowieniu wybierzemy wiertarkę w sam raz dla siebie, która będzie nam dobrze służyć. 

Wiertarki udarowe

Najbardziej rozpowszechniony i uniwersalny typ wiertarek. Służy do wiercenia w drewnie, metalu, murze, a dzięki funkcji wiercenia udarowego także w betonie. Prędkość obrotowa nie przekracza 3.000 obr/min. W ograniczonym zakresie możemy również wkręcać wkręty, nie możemy jednak ustawić momentu dokręcenia jak w typowych wkrętarkach. Dzięki szerokiej gamie dodatkowych akcesoriów zwykła wiertarka posłuży jako szlifierka, frezarka, pompa a nawet nożyce dla blachy. 

Wiertarki udarowe podzielimy wg mocy silnika:

• 450-650 W: to małe i lekkie wiertarki udarowe, które doskonale sprawdzą się w drobnych pracach stolarskich, wykończeniowych i montażowych - skręcanie mebli, montaż listew czy kołków rozporowych w ścianach. Pozwalają na wiercenie w drewnie (do 30-40mm), stali (do 10-13mm), jednak wykonanie w betonie otworu średnicy 8mm będzie już uciążliwe, a powyżej 10mm praktycznie nie wykonalne. Na placu budowy raczej się nie sprawdzą - są za słabe. Cena 100 - 250 zł.
• 600-900W: średniej wielkości, uniwersalne wiertarki. Mają lepsze parametry niż te przedstawione powyżej. W betonie damy radę (chociaż z dużym trudem) wywiercić otwór średnicy 12-14mm. Sprawdzą się w domu, w ogrodzie i na budowie. Cena 150 - 350 zł.
• 800-1100W: ciężkie wiertarki, najczęściej z dwubiegową przekładnią, która pozwala zwiększyć moc przy ograniczeniu obrotów. Najlepiej sprawdzi się przy wierceniu dużych średnic w metalach oraz jako mieszadło do farb/zapraw. Dzięki dużej mocy można wykonywać otwory w betonie wiertłami spiralnymi o średnicy do 20mm lub za pomocą koronek wiertniczych o średnicy do 100mm. Jednakże jeżeli szukamy wiertarki przeznaczonej głównie do wykonywania otworów w betonie lub cegle, to lepszy będzie mały młot udarowo-obrotowy z udarem pneumatycznym. Cena od 250 zł.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze wiertarki udarowej?

Bardzo ważna dla wygody obsługi jest długość przewodu zasilającego, minimum to 2,50 m a najlepiej powyżej 3,00 m. Pozwoli to bez problemu wiercić w suficie, bez biegania z przedłużaczem.

Uchwyt wiertarski - czyli tam gdzie mocujemy wiertło. Do wyboru mamy dwa rodzaje uchwytów - tradycyjny kluczykowy lub samozaciskowy,  W dużych wiertarkach lepiej sprawdzi się wersja z kluczykiem, gdyż pozwoli na lepsze, mocniejsze zamocowanie wiertła. W urządzeniach małej mocy, i do użytku okazjonalnego polecam uchwyt samozaciskowy, który nie wymaga kluczyka, a pozwala na szybką wymianę wierteł.

Wygodny też jest kuferek do przechowywania urządzenia oraz wierteł. Jest dużo praktyczniejszy niż tekturowe pudełko. Nie warto jednak dopłacać więcej niż 50-80 zł. 

Do tradycyjnych wiertarek dostępna jest ogromna ilość akcesoriów: od bitów do wkręcania wkrętów, przez tarcze i szczotki do szlifowania, frezowania aż po pompy do wody czy paliwa. Wybór jest niesamowity.

Młotowiertarki , wiertarki z udarem pneumatycznym

Gama tych urządzeń wyróżnia zastosowanie pneumatycznego mechanizmu udaru (to dzięki udarowi możemy wydajnie wiercić w betonie), który ma dużo wydajniejszy niż mechanizm stosowany w wiertarkach udarowych. Młoty z udarem pneumatycznym to doskonałe i wydajne narzędzie do wiercenia wielu otworów w betonie, nawet zbrojonym.  Charakteryzują się też specjalnym uchwytem wiertarskim SDS Plus lub SDS Max pozwalającym na szybką wymianę wiertła. Niestety w zamian za wygodę, można stosować jedynie specjalne wiertła do betonu przystosowane do danego typu uchwytu, a do wiercenia w stali lub drewnie konieczny jest adapter pozwalający na zamontowanie tradycyjnych wierteł cylindrycznych. Prędkość obrotowa do 1.500 obr/min  

• Lekkie wiertarki z udarem pneumatycznym o mocy 450-600 W: sprawdzą się w domowych pracach, znakomicie wiercą w cegle, twardym kamieniu i betonie do ok 20mm. Pozostałe parametry mają zbliżone do tradycyjnych wiertarek o tej samej mocy. Poradzą sobie z wierceniem w drewnie i metalach (po zastosowaniu adaptera). Ze względu jednak na nieco większy ciężar trudno będzie używać ich jako wkrętarki. Uwaga: nie wszystkie urządzenia tej klasy mają funkcję podkuwania. Cena 150-500 zł. 
• Młotowiertarki o mocy 600-1000 W: charakteryzują się lepszymi parametrami niż urządzenia opisane powyżej, a dodatkowo posiadają funkcję podkuwania. Bez problemu więc skujemy ceramiczne płytki, wykonamy otwory w murach, czy otwory instalacyjne w betonie. Jednak stała praca przy rozbijaniu elementów betonowych nie jest zalecana dla tych urządzeń, mają za małą moc i wytrzymałość. Moim zdaniem to najlepszy sprzęt do domowych remontów. Cena od 250 zł.
• Urządzenia większej mocy to już sprzęt dla profesjonalistów. Mają jeszcze lepsze parametry, dużą trwałość, jednak ich cena jest zbyt duża dla majsterkowiczów. Często posiadają uchwyt SDS Max oraz silnik umieszczony prostopadle do osi wiercenia. 

Przy wyborze młotowiertarki, podobnie jak wiertarki udarowej warto zwrócić uwagę na długość przewodu zasilającego - im dłuższy tym lepiej. Koniecznym akcesorium jest adapter do zwykłych wierteł cylindrycznych.

Wiertarko-wkrętarki i wkrętarki

Lekkie elektronarzędzia przeznaczone (jak sama nazwa wskazuje) do wkręcania wkrętów i śrub, a także wiercenia. Charakteryzują się sprzęgłem, które pozwala precyzyjnie ustawić moment obrotowy dokręcania -  wkręty nie będą zbyt głęboko wchodzić w materiał, co jest niezwykle ważne np. przy skręcaniu mebli. Większość modeli pozwala na wiercenie w drewnie lub metalu, a najmocniejsze modele mogą być wyposażone w udar mechaniczny, oraz dwubiegową przekładnię. Uchwyt wiertarski pozwala w każdym modelu na wymianę wierteł lub bitów bez użycia narzędzi.  

Praktycznie wszystkie wkrętarki oraz większość wiertarko-wkrętarek to narzędzia akumulatorowe. Dominują akumulatory Ni-Cd oraz Ni-MH, lecz coraz popularniejsze stają się nowoczesne ogniwa Li-ion, które nie wymagają pełnego rozładowywania przed następnym naładowaniem.

• wkrętarki akumulatorowe o napięciu do 10V: zastępują tradycyjny śrubokręt pozwalając na szybkie wkręcanie niedużych wkrętów i śrub. Przydatne w pracach montażowych i wykończeniowych. Nie wszystkie modele są wyposażone w sprzęgło, za to często mają diodę doświetlającą. Cena do 150zł
• wiertatko-wkrętarki akumulatorowe o napięciu 12-14,4V:  najpowszechniejszy, bardzo uniwersalny typ wiertarko-wkrętarki. Pozwalają na wkręcanie nawet większych wkrętów, śrub i wiercenie w drewnie, tworzywach sztucznych i metalach (szczególnie w aluminium). Do wyboru mamy urządzania 1- i 2- biegowe, z różnymi typami akumulatorów. Ceny od 150zł.
• wiertatko-wkrętarki i wiertarki akumulatorowe o napięciu 18V i więcej: zwykle dwubiegowe, nierzadko z funkcją udaru do wiercenia w murze i betonie. Z powodzeniem mogą zastąpić tradycyjną sieciową wiertarkę. Niestety to już jest kosztowny sprzęt - ceny powyżej 500zł.
• wkrętarki i wiertarko-wkrętarki sieciowe: to zwykle profesjonalne urządzenia służące do montażu płyt g-k i innych prac monterskich.  Cena powyżej 200zł.
• wiertarki sieciowe: używane głównie do wiercenia w drewnie lub metalu. Cena od 100zł.

Chociaż wiertarko-wkrętarka wydaje się być idealnym urządzeniem dla majsterkowicza, trzeba liczyć się z ograniczeniami jakie niesie ze sobą napęd akumulatorowy. Energii może nam zabraknąć w trakcie pracy, a ładowanie wciąż trwa kilka godzin. Pewnym rozwiązaniem jest drugi akumulator.