Szczegół A.1.1.

• jednowarstwowa murowana ściana parteru

• tradycyjna betonowa ława fundamentowa

• betonowa ściana fundamentowa z ociepleniem

• klasyczna podłoga na gruncie (izolacja termiczna na warstwie betonu)

PARAMETRY ZASTOSOWANIA:

+ grunty o średniej i dobrej nośności
+ grunty przepuszczalne
+ grunty mieszane i zwięzłe z drenażem opaskowym wokół budynku

+ izolację pionową należy dostosować do poziomu wód gruntowych

+ konstrukcja popularna, doskonale znana przez ekipy wykonawcze

- nie nadaje się do zastosowania na gruntach spoistych, bez możliwości wykonania drenażu opaskowego

- grunty o niskiej nośności wymagają innego rozwiązania posadowienia

- nadwieszenie ściany murowanej parteru nie może przekroczyć 5 cm (z każdej strony) przez co grubość termoizolacji ściany fundamentowej (lub piwnicznej) ograniczone jest do tej właśnie wartości - przez to tworzy się mostek cieplny

- wymaga starannego wykonania izolacji, szczególnie poziomej

OPIS ROZWIĄZAŃ

Ławę betonową wykonujemy tradycyjnie w szerokim wykopie. Na jej wierzchu układamy izolację poziomą (najczęściej z papy lub z grubej folii). Ściana fundamentowa również jest konstrukcją powszechnie stosowaną - betonową monolityczną, murowaną z bloczków betonowych lub pustaków szalunkowych. Grubość tej ściany musi być o 5-10 cm mniejsza od grubości ściany parteru - czyli od 25cm do 45cm, najczęściej 30-40cm. Następnie wykonujemy hydroizolację dostosowaną do poziomu wód gruntowych, a na niej termoizolację grubości ok 4-5cm, lecz nie większej niż odsadzka (nadwieszenie) ściany parteru. Nie wolno tworzyć zastoisk dla wody spływającej po ścianie. Optymalne jest gdy na wykończonej ścianie nadwieszenie wyniesie ok 2 cm - jednak przy ścianie jednowarstwowej jest to trudne do uzyskania. Co więcej 4-5cm termoizolacji ściany fundamentowej tworzy mostek termiczny. Aby temu zapobiec proponuję ocieplić ścianę fundamentową od wewnątrz warstwą grubości minimum 5 cm (najlepiej 10 cm). Podobny efekt przyniesie zwiększenie grubości termoizolacji podłogi na gruncie o ok 5 cm.  

Na górnej powierzchni ściany fundamentowej ponownie wykonujemy izolację poziomą. Ważne aby szerokość izolacji była większa o 25-35 cm od grubości ściany parteru. Dzięki temu połączymy ją na odpowiedni zakład z izolacją podłogi na gruncie.   

Po wymurowaniu ścian wykańczamy je w sposób typowy dla ścian jednowarstwowych. Najczęściej tynkujemy, pamiętając aby prawidłowo uszczelnić styk tynku ścian parteru z cokołem.

Pomiędzy ścianami a wylewką (jastrychem) podłogi układamy dylatacje grubości 1 cm z materiału elastycznego (np styropianu). Wyciszy to doskonale podłogę, zapobiegnie również ewentualnemu pękaniu posadzki. Podłoga na gruncie jest standardową konstrukcją z izolacją przeciwwilgociową i termiczną na warstwie betonu.   

POWRÓT

czytaj więcej...

Szczegół A.1.2.

• dwuwarstwowa murowana ściana parteru

• tradycyjna betonowa ława fundamentowa

• betonowa ściana fundamentowa z ociepleniem

• klasyczna podłoga na gruncie (izolacja termiczna na warstwie betonu)

PARAMETRY ZASTOSOWANIA:

+ grunty o średniej i dobrej nośności
+ grunty przepuszczalne
+ grunty mieszane i zwięzłe z drenażem opaskowym wokół budynku

+ izolację pionową należy dostosować do poziomu wód gruntowych

+ najpopularniejsza konstrukcja doskonale znana przez ekipy wykonawcze
+ brak mostków cieplnych

- nie nadaje się do zastosowania na gruntach spoistych, bez możliwości wykonania drenażu opaskowego

- grunty o niskiej nośności wymagają innego rozwiązania posadowienia

- wymaga starannego wykonania izolacji, szczególnie poziomej

OPIS ROZWIĄZAŃ

Ławę betonową wykonujemy tradycyjnie w szerokim wykopie. Na jej wierzchu układamy izolację poziomą (najczęściej z papy lub z grubej folii). Ściana fundamentowa również jest konstrukcją powszechnie stosowaną - betonową monolityczną, murowaną z bloczków betonowych lub pustaków szalunkowych. Grubość tej ściany jest zbliżona do grubości ściany parteru - czyli od 20cm do 30cm, najczęściej 24-25cm. Następnie wykonujemy hydroizolację dostosowaną do poziomu wód gruntowych, a na niej termoizolację grubości 10-20 cm, jednak o grubości mniejszej od grubości warstwy ocieplenia ściany parteru. Grubości ocieplenia oraz warstw elewacji parteru i cokołu należy dobrać tak aby na powstał niewielki gzyms cofnięty o ok 2-5 cm. Dzięki takiemu rozwiązaniu woda deszczowa nie ubrudzi nam tak bardzo cokołu i nie będziemy mieć problemu z zaciekami.

Na górnej powierzchni ściany fundamentowej ponownie wykonujemy izolację poziomą. Ważne aby szerokość izolacji była większa o 25-35 cm od grubości ściany parteru. Dzięki temu połączymy ją na odpowiedni zakład z izolacją podłogi na gruncie.

Po wymurowaniu ścian wykańczamy je w sposób typowy dla ścian dwuwarstwowych. Jeżeli zastosujemy najpopularniejszy sposób ocieplenia wykończonego tynkiem cienkowarstwowym na siatce zbrojącej polecam zamontowanie specjalnego profilu startowego. Połączenie elewacji parteru z cokołem warto uszczelnić masą plastyczną lub taśmą rozprężną. Oba te elementy wpłyną na trwałość tego newralgicznego miejsca.

Pomiędzy ścianami a wylewką (jastrychem) podłogi układamy dylatacje grubości 1 cm z materiału elastycznego (np styropianu). Wyciszy to doskonale podłogę, zapobiegnie również ewentualnemu pękaniu posadzki. Podłoga na gruncie jest standardową konstrukcją z izolacją przeciwwilgociową i termiczną na warstwie betonu.

POWRÓT

czytaj więcej...

Szczegół A.1.3.

• trójwarstwowa murowana ściana parteru

• tradycyjna betonowa ława fundamentowa

• betonowa ściana fundamentowa z ociepleniem

• klasyczna podłoga na gruncie (izolacja termiczna na warstwie betonu)

PARAMETRY ZASTOSOWANIA:

+ grunty o średniej i dobrej nośności
+ grunty przepuszczalne
+ grunty mieszane i zwięzłe z drenażem opaskowym wokół budynku

+ izolację pionową należy dostosować do poziomu wód gruntowych

+tradycyjna konstrukcja sprawdzona w wieloletnim użytkowaniu
+ brak mostków cieplnych

- nie nadaje się do zastosowania na gruntach spoistych, bez możliwości wykonania drenażu opaskowego

- grunty o niskiej nośności wymagają innego rozwiązania posadowienia

- wymaga starannego wykonania izolacji, szczególnie poziomej
- ława fundamentowa szersza niż w innych rozwiązaniach
- skomplikowana budowa

OPIS ROZWIĄZAŃ

Ławę betonową wykonujemy tradycyjnie w szerokim wykopie. Na jej wierzchu układamy izolację poziomą (najczęściej z papy lub z grubej folii). Ściana fundamentowa również jest konstrukcją powszechnie stosowaną - betonową monolityczną, murowaną z bloczków betonowych lub pustaków szalunkowych. Grubość tej ściany jest zbliżona do grubości warstwy nośnej ściany parteru - czyli najczęściej 24-25cm. Następnie wykonujemy hydroizolację ściany betonowej dostosowaną do poziomu wód gruntowych, a na niej termoizolację grubości 10-20 cm, jednak o grubości mniejszej od grubości warstwy ocieplenia ściany parteru. Grubości ocieplenia oraz warstw elewacji parteru i cokołu należy dobrać tak aby na powstał niewielki gzyms cofnięty o ok 2-5 cm. Ważne aby warstwa elewacyjna ściany parteru miała odpowiednie podparcie. Dzięki takiemu rozwiązaniu woda deszczowa nie ubrudzi nam tak bardzo cokołu i nie będziemy mieć problemu z zaciekami.   Ostatnią warstwą ściany fundamentowej najlepiej wykonać z bloczków betonowych lub cegły klinkierowej grubości 12 cm. W części podziemnej ścianę wykańczamy hydroizolacją oraz folią kubełkową w celu ochrony przed gruntem i korzeniami.

Cokół ścian trójwarstwowych najlepiej wykonać z materiałów mrozoodpornych, o małej nienasiąkliwości, które nie wymagają dodatkowej warstwy wykończenia takich jak cegła klinkierowa, kamień naturalny lub beton. 

Na górnej powierzchni ściany fundamentowej ponownie wykonujemy izolację poziomą. Ważne aby szerokość izolacji była większa o 25-35 cm od grubości ściany parteru. Dzięki temu połączymy ją na odpowiedni zakład z izolacją podłogi na gruncie.

Po wymurowaniu ścian wykańczamy je w sposób typowy dla ścian trójwarstwowych. Jeżeli ściany ocieplamy wełna mineralną to koniecznie należy na izolacji poziomej ułożyć dodatkową warstwę z folii lub papy wywiniętej na ścianę warstwy nośnej. Zabezpieczy to wełnę mineralną przed wilgocią. Między wełna mineralna a warstwą elewacyjną ściany parteru konieczna jest pustka powietrzna, która pozwoli odprowadzić nadmiar wilgoci z ocieplenia (uwaga: jeżeli ocieplenie wykonamy ze styropianu pustka powietrzna jest zbędna). Aby w pustce powietrznej cyrkulowało powietrze na dole ściany oraz na samym jej szczycie umieszczamy specjalne puszki wentylacyjne. Połączenie elewacji parteru z cokołem warto uszczelnić masą plastyczną lub taśmą rozprężną. Oba te elementy wpłyną na trwałość tego newralgicznego miejsca.

Pomiędzy ścianami a wylewką (jastrychem) podłogi układamy dylatacje grubości 1 cm z materiału elastycznego (np styropianu). Wyciszy to doskonale podłogę, zapobiegnie również ewentualnemu pękaniu posadzki. Podłoga na gruncie jest standardową konstrukcją z izolacją przeciwwilgociową i termiczną na warstwie betonu.

POWRÓT

czytaj więcej...

1.1. Fundamenty - podział

Fundamenty to elementy konstrukcyjne budynku, które odpowiadają za przeniesienie całości obciążeń budowli na podłoże gruntowe.

Fundamenty ze względu na sposób posadowienia dzielimy na:

• FUNDAMENTY BEZPOŚREDNIE - to najczęściej stosowany typ posadowienie domów jednorodzinnych. Obciążenia działające na budynek są przekazywane wprost na grunt znajdujący się pod fundamentem. Ważne więc jest, aby grunt ten miał odpowiednie parametry nośności, a wielkość fundamentów była dobrana do tychże parametrów. Fundamenty muszą być dobrane przez Projektanta, po zaznajomieniu się z warunkami gruntowymi występującymi na działce. 

• ławy fundamentowe - obciążenia budynku przenoszone są przez ściany na położone pod nimi liniowe ławy fundamentowe  na całej ich długości (rys. 1) - czytaj więcej
• stopy fundamentowe - obciążenia budynku przenoszone są przez belki i słupy na stopy kwadratowe lub prostokątne stopy fundamentowe (rys. 2) - czytaj więcej

• płyty fundamentowe - obciążenia budynku przenoszone są ze ścian i słupów na całą powierzchnię żelbetowej płyty rozkładając się na całą powierzchnię kondygnacji budynku (rys. obok) - czytaj więcej
• fundamenty skrzyniowe i rusztowe - stosowane w przypadku szkód górniczych lub trudnych warunków gruntowych, znakomicie poprawiają sztywność całego budynku

• FUNDAMENTY POŚREDNIE - obciążenia przekazywane są na głębsze warstwy gruntu, rzadko spotykane w budownictwie jednorodzinnym, wymagają szczegółowego projektu poprzedzonego badaniami gruntu.   

• pale i mikropale - wykonywane przez wyspecjalizowane firmy. Najczęściej żelbetowe wiercone lub wbijane.
• studnie - w przeciwieństwie do pali, możliwe do wykonania bez użycia ciężkiego sprzętu (metoda studniarska)
• inne - nie stosowane w budownictwie jednorodzinnym

Fundamenty ze względu na materiał dzielimy na:

• murowane - ławy kamienne lub z cegły pełnej, obecnie nie stosowane
• betonowe - ławy, pale i studnie
• żelbetowe - ławy, stopy, pale, studnie
• stalowe i drewniane - pale

W kolejnym artykule zapraszam do dokładniejszego poznania różnic pomiędzy fundamentami w postaci ław i płyt.

DALEJ

POWRÓT

czytaj więcej...

1.2. Dobór posadowienia

Za dobór fundamentów odpowiada Projektant. W trudniejszych warunkach konieczna jest dokumentacja geologiczno-inżynierska. Na jej podstawie, Konstruktor (a nie Architekt) projektuje fundamenty.  

W budownictwie jednorodzinnym przede wszystkim fundamenty bezpośrednie: ławy, stopy i płyty fundamentowe. Inne rozwiązania (jak np posadowienie na palach) stanowią niewielki procent i stosowane są w przy bardzo trudnych warunkach gruntowych lub innych lokalnych uwarunkowań jak szkody górnicze. Zaprojektowanie posadowienia przez Konstruktora polega na doborze odpowiedniego rozwiązania konstrukcyjnego do warunków gruntowych, następnie wyliczeniu szerokości ław fundamentowych, a w przypadku płyty fundamentowej jej grubości, a następnie koniecznego zbrojenia, Projekt fundamentów (szczególnie dla trudniejszych warunków) powinien być poprzedzony badaniami gruntu sporządzonymi przez geotechnika. W prostych sytuacjach może wystarczyć jedynie wizja lokalna.

Ławy fundamentowe - wady i zalety

W większości przypadków sprawdzą się typowe fundamenty w postaci ław i stóp fundamentowych. To dobrze znane i szeroko stosowane rozwiązanie dla gruntów przepuszczalnych i nieprzepuszczalnych o dobrej i średniej nośności. Najlepiej gdy wody gruntowe zalegają poniżej poziomu posadowienia, jednak takie fundamenty można wykonać także w gruntach mokrych (chociaż będzie to o wiele kosztowniejsze). Szczegółowe rozwiązania konstrukcji ław i stóp fundamentowych przedstawiono - tutaj [link]

Ławy i stopy fundamentowe warto stosować gdyż:

+ doskonałe dla różnych typów gruntów: piasków, żwirów, glin, gruntów wysadzinowych

+ proste do wykonania (ale tylko gdy w wykopie fundamentowym nie ma wody)

+ tradycyjne rozwiązanie sprawdzone w ciągu setek lat
+ technologia doskonale znana przez wszystkie ekipy budowlane - pozwoli uniknąć błędów wykonawczych oraz wybierać wśród wielu wykonawców

+ nie wymaga skomplikowanych technologii, materiałów i urządzeń
+ proste posadowienie słupów na stopach fundamentowych
+ możliwość zastosowania w rozwiązaniach szczególnych: dom na skarpie, częściowe podpiwniczenie lub zróżnicowany poziom pierwszej kondygnacji

Wady ław fundamentowych:

- nieekonomiczne dla gruntów słabonośnych: szerokość ław w takim przypadku może być bardzo duża, co wymusza dodatkowe zbrojenie
- bardzo trudne i kosztowne w przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych (0,30-0,70 m ppt), wymagana izolacja przeciwwodna typu ciężkiego, drenaż, a w czasie wykonywania konieczność pompowania wody z wykopu
- wymagają dodatkowych materiałów: zasypki fundamentów, izolacji przeciwwilgociowej i termicznej
- wymagają posadowienia poniżej głębokości przemarzania gruntu (różna w zależności od regionu kraju)

Płyta fundamentowa - zalety i wady

Płyta fundamentowa to znakomite rozwiązanie na gruntach o słabej nośności, podmokłych oraz na nasypach. Problem mogą jedynie sprawić skarpy o dużym nachyleniu oraz grunty o znikomej nośności (np torfy). Ponieważ obciążenia są przekazywane przez całą powierzchnię kondygnacji budynku, nacisk na grunt jest minimalny (kilkukrotnie mniejsze niż w przypadku  ław fundamentowych). Wysokość (grubość) płyty fundamentowej oraz jej zbrojenie dobiera konstruktor w zależności od badań geologicznych, konstrukcji budynku, obciążeń itp. Więcej informacji o płycie fundamentowej znajduje się tutaj - link.

Zalety płyty fundamentowej:

+  doskonale się sprawdza w przypadku gruntów o słabej nośności

+  pozwala na wykonanie posadowienia przy wysokim poziomie wód gruntowych, szczególnie budynków niepodpiwniczonych

+ może pełnić również funkcje warstwy nośnej podłogi na gruncie co obniża łączne koszty wykonania "stanu zero"

+  pozwala uniknąć mostków cieplnych (np na styku ściany z podłogą)

+ w budynkach podpiwniczonych pozwala na wykonanie w prosty sposób szczelnej wanny (doskonałe zabezpieczenie przed wodą pod ciśnieniem) 

+ wysoka stabilność budynku i sztywność konstrukcji zapobiega m.in pękaniu ścian
+ możliwość wykonania "przy okazji" wydajnej płyty grzewczej - dodatkowe koszty będą minimalne, a pojemność cieplna bardzo duża

Wady płyty fundamentowej (w porównaniu do ław):

- rozwiązanie znacznie mniej popularne wśród wykonawców

- bardziej skomplikowane wykonawczo (np pogrubienie płyty pod ścianami nośnymi)

- znaczne zużycie zbrojenia (konieczność zbrojenia całej płyty)

- zalecane jest wykonanie ocieplenie z drogiego polistyrenu ekstrudowanego (XPS) pod całą powierzchnią płyty

- kontrowersyjne rozwiązanie w przypadku domów niepodpiwniczonych posadowionych na gruntach wysadzinowych - wymaga wymiany gruntu lub posadowienia poniżej głębokości przemarzania

W kolejnym poście zapraszam do zgłębienia konstrukcji ław i stóp fundamentowych. 

DALEJ

POWRÓT

Zobacz także:
Ławy i stopy fundamentowe - konstrukcja
Ławy fundamentowe a rodzaj gruntu

czytaj więcej...

1.3. Ławy i stopy fundamentowe - konstrukcja

W tym artykule pokażę konstrukcję law i stóp fundamentowych, szczegółowo opisując poszczególne elementy i ich funkcje.

Przedstawione poniżej rysunki pokazują rozwiązania typowe, stosowane na gruntach o dobrej nośności, przepuszczalnych, o głęboko zalegających wodach gruntowych. Czyli dokładnie takie, jakie znajdziemy w każdym projekcie domu z katalogu (gotowego). Jeżeli podłoże gruntowe jest odmienne, w trakcie adaptacji konstruktor powinien dobrać odpowiednie rozwiązanie do występujących warunków. Rozwiązania ław fundamentowych posadowionych na różnych gruntach szerzej opisano tutaj -  1.3.1. Ławy fundamentowe a rodzaj gruntu.

Ława betonowa:

Pomimo nazwy, w wykonywanych obecnie ławach betonowych umieszcza się wkładki zbrojeniowe. Jest to najpopularniejszy typ fundamentów, który można stosować do posadowienia domów, budynków gospodarczych, wiat, ogrodzeń, murków ogrodowych. Myślę więc, że warto poznać szczegółowo ich konstrukcję.

• Chudy beton - na dnie wykopu wykonujemy warstwę podkładowo-wyrównawczą grubości około 10 - 15 cm z betonu niskiej klasy C 8/10 lub C 12/15. Dzięki niemu właściwy beton konstrukcyjny nie miesza się z gruntem co obniżyłoby jego wytrzymałość i trwałość. Warstwa chudego betonu pozwala również zmniejszyć otulinę zbrojenia.
• Beton konstrukcyjny - wymiary ław są dostosowane przez Projektanta do warunków gruntowych. Szerokość ław w domach wynosi od 40 cm do 100 cm, wysokość to 30 - 50 cm. W przypadku ław schodkowych wysokość może być większa. Ławy należy wykonywać z betonu klasy minimum C16/20. Warto zastosować dodatki chemiczne zwiększające szczelność betonu.  w szalunkach (lub bezpośrednio w wykopie jeśli grunt jest na tyle spoisty) na warstwie chudego betonu. 
• Zbrojenie - zwykle w postaci 4 prętów ø 12 - 16 mm połączonych strzemionami. Nie jest konieczne do przenoszenia obciążeń obliczeniowych, usztywnia jednak cały budynek i zapobiega pękaniu betonu lub nierównomiernemu osiadaniu (spowodowanym np prze warstwie niem gruntu). Minimalne otulenie zbrojenia powinno wynosić 5 cm gdy ława będzie wykonana na warstwie chudego betonu. W innym przypadku otulenie należy zwiększyć o 2 cm.
• Izolacja pozioma - konieczna jest zawsze! Układamy ją zwykle na górnej powierzchni ławy. Zapobiega podciąganiu kapilarnemu i zawilgoceniu ścian. Wykonujemy z papy modyfikowanej lub specjalnej folii. Lepiej nie stosować najtańszej papy na osnowie tekturowej ani zwykłej folii budowlanej - mają zbyt małą trwałość w warunkach gruntowych, a ich ewentualna wymiana jest bardzo droga i trudna. 
• Głębokość posadowienia - to minimalna głębokość pod poziomem terenu, na której nie występuje możliwość zamarzania gruntu. Różni się w zależności od regionu kraju. Ławy należy posadawiać zawsze poniżej strefy przemarzania gruntu

Stopa fundamentowa

Żelbetowe stopy fundamentów stanowią podstawę dla słupów. Oprócz sił osiowych (ściskania) przenoszą również momenty zginające. Dlatego wymagają zbrojenia podstawy.

• Chudy beton - spełnia takie same funkcje jak w ławach betonowych
• Izolacja - poziomą izolację najlepiej układać na warstwie chudego betonu. Podobnie jak dla ław najlepiej użyć di tego papy modyfikowanej lub specjalnej folii. Boczne powierzchnie oraz górę stopy należy zaizolować papą lub izolacją bitumiczną
• Beton - wymagania jak dla betonu ław. Szerokość stopy wynosi od 50 do 200 cm, a jej wysokość od 30 do 60 cm.
• Zbrojenie - jest wymagane obliczeniowo. Składa się z siatki prostopadłych prętów ø 12 - 20 mm umieszczonych na dole stopy. Do nich należy mocować łączniki wystające ponad powierzchnię stopy. Służą one, jak sama nazwa wskazuje, do połączenia (uciąglenia) zbrojenia słupa ze zbrojeniem stopy. Ilość łączników jest taka sama jak ilość prętów zbrojeniowych w słupie, a ich długość zależy od wymaganego zakładu. 

Powyższe rozwiązania można stosować w prostych warunkach gruntowych. Gdy grunty są trudniejsze, standardowe schematy należy zmodyfikować - zmieniając zbrojenie, dokładając drenaż lub dodatkową izolację. Za to odpowiada już osoba adaptująca projekt. Dobrze jednak znać rozwiązania jakie są zalecane na poszczególnych gruntach, a jakie nie. Zapraszam również do zapoznania się ze sposobem wykonania fundamentów w zależności od rodzaju gruntu.

 

1.3.2. Grunty przepuszczalne, niespoiste

Klasyczna ława fundamentowa posadowiona na gruncie piaszczystym, żwirowym, dobrze przepuszczającym wodę do niższych warstw. Poziom wód gruntowych poniżej poziomu posadowienia. Nie wymaga drenażu.

1.3.3. Grunty mieszane, przewarstwione

Najczęściej spotykana sytuacja, w której występują warstwowo zróżnicowane grunty przepuszczalne i nieprzepuszczalne. Zaleganie gruntów nieprzepuszczalnych w poziomie posadowienia i nieco głębiej, zakłóca przesiąknie wody deszczowej powodując czasowe zaleganie wody w okolicy ławy i ściany fundamentowej. 

1.3.4. Grunty spoiste, nieprzepuszczalne

Wśród typowych warunków posadowienia występowanie gruntów spoistych nieprzepuszczalnych to najbardziej skomplikowana sytuacja. Z jednej strony gdy grunty są suche możemy wykonać wykop o pionowych ścianach. A z drugiej, każde zawilgocenie gruntu niekorzystnie wpływa na własności użytkowe gruntu.

POWRÓT

TEMATY POWIĄZANE

1.3.1. Ławy fundamentowe a rodzaj gruntu
1.3.2. Grunty przepuszczalne, niespoiste
1.3.3. Grunty mieszane, przewarstwione
1.3.4. Grunty spoiste, nieprzepuszczalne

czytaj więcej...

1.3.1. Ławy fundamentowe a rodzaj gruntu

Przy budowie ław fundamentowych możemy spotkać się z różnymi rodzaju gruntami. Od przepuszczalnych piasków po zwięzłe gliny. Skały w naszym kraju spotyka się sporadycznie. Natomiast torfy, namuły i inne grunty organiczne nie nadają się do wykonywania na nich ław fundamentowych. 

Na naszej działce możemy spotkać grunty przepuszczane (piaski,żwiry), nieprzepuszczalne (iły, gliny). Najpowszechniej występują grunty mieszane (np gliny piaszczyste lub piaski gliniaste). A żeby było jeszcze ciekawiej w gruntach często występują przewarstwienia z różnych rodzajów gruntów. Układ tych warstw ma wpływ na poziom wód gruntowych (tymczasowych i średnich).

Poziom wody gruntowej możemy obniżyć wokół fundamentów przy użyciu systemu drenaży (perforowanych rur). Jednak aby drenaż działał poprawnie, to woda z niego musi mieć skuteczny odpływ (do rowu, cieku wodnego lub w niższe warstwy gruntu). Jeśli nie mamy takiej możliwości to trzeba skorzystać z innych rozwiązań.

Zobaczmy zatem jak zmieniają się ławy i sposób ich wykonania w zależności od warunków gruntowych:

1.3.2. Grunty przepuszczalne, niespoiste

Klasyczna ława fundamentowa posadowiona na gruncie piaszczystym, żwirowym, dobrze przepuszczającym wodę do niższych warstw. Ściany wykopu wymagają pochylenia skarp. W zależności od rodzaju gruntu pochylenie skarp może wynosić ok 1:1 lub 1:1,5 (czyli na każdy metr wysokości skarpy, 1,5 metra szerokości odchylenia od pionu).

1.3.3. Grunty mieszane, przewarstwione

Najczęściej spotykana sytuacja, w której występują warstwowo zróżnicowane grunty przepuszczalne i nieprzepuszczalne. Zaleganie gruntów nieprzepuszczalnych w poziomie posadowienia i głębiej, zakłóca przesiąknie wody deszczowej powodując czasowe zaleganie wody w okolicy ławy i ściany fundamentowej. Aby temu zjawisku zapobiec warto zastosować drenaż opaskowy wokół fundamentów. 

1.3.4. Grunty spoiste, nieprzepuszczalne

Wśród typowych warunków posadowienia występowanie gruntów spoistych nieprzepuszczalnych to najbardziej skomplikowana sytuacja.  Możemy zastosować takie samo rozwiązanie jak pokazano w przykładzie powyżej. Problem pojawia się jednak gdy nie mamy możliwości odprowadzenia wody z drenażu. Wtedy doskonale sprawdzi się rozwiązanie pokazane tutaj. 

POWRÓT

1.3.1. Ławy fundamentowe a rodzaj gruntu
1.3.2. Grunty przepuszczalne, niespoiste
1.3.3. Grunty mieszane, przewarstwione
1.3.4. Grunty spoiste, nieprzepuszczalne

czytaj więcej...

1.3.2. Ławy fundamentowe. Grunty przepuszczalne, niespoiste

Klasyczna ława fundamentowa posadowiona na gruncie piaszczystym, żwirowym, dobrze przepuszczającym wodę do niższych warstw. Poziom wód gruntowych poniżej poziomu posadowienia. Nie wymaga drenażu. 

Wykonanie takiego fundamentu zaczynamy od wykopu. Ściany wykopu wymagają pochylenia skarp. W zależności od rodzaju gruntu pochylenie skarp może wynosić ok 1:1 lub 1:1,5 (czyli na każdy metr wysokości skarpy, 1,5 metra szerokości odchylenia od pionu). Ważne aby skarpy były stabilne i nie obsypywały się na dno wykopu. 

• Na dnie wykopu wykonujemy podkład z chudego betonu, który wyrówna podłoże i zapobiegnie mieszaniu się betonu ławy z gruntem. 
• Następnie wykonujemy szalunek (deskowanie) ławy fundamentowej. Na rysunku przedstawiono jeden z wielu sposobów wykonania szalunku. W tak przygotowanej formie układamy zbrojenie i wlewamy mieszankę betonową.
• Po minimum tygodniu od betonowania możemy przystąpić do ułożenia izolacji poziomej, ściany fundamentowej, wraz z niezbędnymi izolacjami. Dopiero po wykonaniu tych prac zasypujemy wykop gruntem przepuszczalnym.

Jeżeli grunt na głębokości ławy jest bardziej zwięzły i pozwala na wykonanie pionowych skarp bez osuwania się to możemy pokusić się o uproszczenie w wykonaniu ław fundamentowych, bez konieczności pracochłonnego szalowania. 

• Szerokość wykopu o pionowych ścianach na poziomie posadowienia jest równa szerokości ławy fundamentowej. Na dnie wykopu wykonujemy podkład z chudego betonu, a na nim układamy grubą folię budowlaną szer. ok 2,50m.
• Następnie montujemy zbrojenie oraz wylewamy mieszankę betonową  w wykop wyłożony folią budowlaną.
• Naddatek foli zawijamy na górna powierzchnię ławy, tak aby stanowiła izolacje poziomą. W dalszej kolejności wykonujemy konstrukcję ściany fundamentowej. Przed zasypaniem fundamentów możemy, jeśli to konieczne, ułożyć drenaż opaskowy wokół budynku.   

POWRÓT

1.3.1. Ławy fundamentowe a rodzaj gruntu
1.3.2. Grunty przepuszczalne, niespoiste
1.3.3. Grunty mieszane, przewarstwione
1.3.4. Grunty spoiste, nieprzepuszczalne

czytaj więcej...

1.3.3. Ławy fundamentowe. Grunty mieszane, przewarstwione

Najczęściej spotykana sytuacja, w której występują warstwowo zróżnicowane grunty przepuszczalne i nieprzepuszczalne. Zaleganie gruntów nieprzepuszczalnych w poziomie posadowienia i nieco głębiej, zakłóca przesiąknie wody deszczowej powodując czasowe zaleganie wody w okolicy ławy i ściany fundamentowej. Aby temu zjawisku zapobiec warto zastosować drenaż opaskowy wokół fundamentów. Jeżeli jednak woda gruntowa nie zalega, grunt pod fundamentem jest przepuszczalny to drenaż może nie być potrzebny, a roboty wykonamy tak samo jak w punkcie 1.3.2.  

Wykonanie takiego fundamentu zaczynamy od wykopu. Ściany wykopu wymagają pochylenia skarp. W zależności od rodzaju gruntu pochylenie skarp może wynosić ok 1:1 lub 1:1,5 (czyli na każdy metr wysokości skarpy, 1,5 metra szerokości odchylenia od pionu). Ważne aby skarpy były stabilne i nie obsypywały się na dno wykopu. 

• Na dnie wykopu wykonujemy podkład z chudego betonu, który wyrówna podłoże i zapobiegnie mieszaniu się betonu ławy z gruntem. 
• Następnie wykonujemy szalunek (deskowanie) ławy fundamentowej. Na rysunku przedstawiono jeden z wielu sposobów wykonania szalunku. W tak przygotowanej formie układamy zbrojenie i wlewamy mieszankę betonową.
• Po minimum tygodniu od betonowania możemy przystąpić do ułożenia izolacji poziomej, ściany fundamentowej, wraz z niezbędnymi izolacjami oraz wykonania drenażu opaskowego wokół budynku. Dopiero po wykonaniu tych prac zasypujemy wykop gruntem przepuszczalnym.

Jeżeli grunt na głębokości ławy jest bardziej zwięzły i pozwala na wykonanie pionowych skarp bez osuwania się to możemy pokusić się o uproszczenie w wykonaniu ław fundamentowych, bez konieczności pracochłonnego szalowania. 

• Szerokość wykopu o pionowych ścianach na poziomie posadowienia jest równa szerokości ławy fundamentowej. Na dnie wykopu wykonujemy podkład z chudego betonu, a na nim układamy grubą folię budowlaną szer. ok 2,50m.
• Następnie montujemy zbrojenie oraz wylewamy mieszankę betonową  w wykop wyłożony folią budowlaną.
• Naddatek foli zawijamy na górna powierzchnię ławy, tak aby stanowiła izolacje poziomą. W dalszej kolejności wykonujemy konstrukcję ściany fundamentowej. Przed zasypaniem fundamentów możemy, jeśli to konieczne, ułożyć drenaż opaskowy wokół budynku.   

POWRÓT

1.3.1. Ławy fundamentowe a rodzaj gruntu
1.3.2. Grunty przepuszczalne, niespoiste
1.3.3. Grunty mieszane, przewarstwione
1.3.4. Grunty spoiste, nieprzepuszczalne

czytaj więcej...

1.3.4. Ławy fundamentowe. Grunty spoiste, nieprzepuszczalne

Wśród typowych warunków posadowienia występowanie gruntów spoistych nieprzepuszczalnych to najbardziej skomplikowana sytuacja. Z jednej strony gdy grunty są suche możemy wykonać wykop o pionowych ścianach. A z drugiej, każde zawilgocenie gruntu niekorzystnie wpływa na własności użytkowe gruntu. 

Sytuacja 1.

W takich gruntach możemy zastosować takie samo rozwiązanie jak pokazano w przykładzie 1.3.3. Grunty mieszane z zastosowaniem drenażu opaskowego wokół budynku. Rury drenarskie w obsypce żwirowej, często otoczone dodatkowo geowłókniną zbierają wodę w pobliżu fundamentów i przez system studni odprowadzają ją w inne miejsce (do rowu, w niższe części działki lub do studni chłonnych).

Sytuacja 2.

Problem pojawia się jednak gdy nie mamy możliwości odprowadzenia wody z drenażu. Działka o płaskiej powierzchni, brak w pobliżu rowu odwadniającego nie pozwala na grawitacyjny odpływ wody. Przepompowywanie wód drenażowych traktujmy jako ostateczność - to kosztowny i zawodny system. Często również układ warstw gruntu uniemożliwia zastosowanie studni chłonnych. 

Jeśli zatem nie możemy na naszej działce zastosować sprawnego drenażu to wykonanie fundamentu metodą klasyczną taką samą jak w gruntach przepuszczalnych (patrz punkt 1.3.2. Grunty przepuszczalne) nie będzie dobrym rozwiązaniem. Zasypka fundamentów wykonana z gruntu przepuszczalnego (piaski, żwiry) spowoduje, że wody deszczowe będą gromadzić się w zasypce bez możliwości infiltracji do niższych warstw (jak na rysunku obok). Doprowadzi to do stałego zawilgocenia fundamentów i ich przyspieszonej destrukcji. W ten sposób sami sobie stworzymy wannę w środku której stoi nasz dom. Zdecydowanie odradzam takie rozwiązanie. Co zatem zrobić? 

W takiej sytuacji jak tutaj proponuje dwa rozwiązania. Pierwszy sposób to modyfikacja standardowego sposobu wykonania fundamentów, w której zasypkę fundamentów wykonujemy z gruntu nieprzepuszczalnego (ale niewysadzinowego), który solidnie ubijamy warstwami tak aby jak najszczelniej przylegały do ściany fundamentowej. Dzięki temu woda deszczowa nie przeniknie w pobliże fundamentów. Niestety taka "zasypka" jest bardzo pracochłonna i wymaga odpowiedniego materiału (niekoniecznie grunt z wykopu spełni wymagania): sucha, nieprzepuszczalna, niewysadzinowa glina bez domieszek organicznych lub pylastych. Jednak czasem w przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych może być to jedyny sposób.

Prostsze i szybsze (jeśli warunki wodno-gruntowe na to pozwolą) będzie wykonanie fundamentów wg metody pokazanej poniżej. Nie jest to rozwiązanie książkowe, sprawdza się jednak w gruntach gliniastych i miejscach gdzie nie ma możliwości wykonania drenażu. Ława jest dużo wyższa ( na całą wysokość wykopu) wykonywana bezpośrednio w wykopie bez szalowania. Aby beton nie mieszał się z gruntem (co znacznie zmniejsza jego wytrzymałość i trwałość) wykop należy wyłożyć grubą foli budowlaną, która spełni również funkcję hydroizolacji. 

Taka ława wymaga do wykonania więcej betonu, pozwala jednak zaoszczędzić na kosztach deskowania, wykopach i zasypkach. Zatem jej koszt będzie porównywalny z tradycyjną.

Ławę wykonujemy w następujący sposób:

• Wykop o pionowych ścianach wykonujemy od poziomu terenu aż do poziomu posadowienia. Ewentualnie na dnie wykopu można wykonać warstwę z chudego betonu. Wykop wykładamy grubą folią budowlaną (gr. 0,5-1,0 mm).szerokości ok 4,00m.
• Aby nie dopuścić do osuwania pionowych ścian wykopu oraz jego zalania wodami gruntowymi należy jak najszybciej ułożyć zbrojenie i zabetonować ławę.   
• Nadmiar folii zawijamy na górną powierzchnię ławy tworząc izolację poziomą. Następnie wykonujemy ścinę fundamentową w identyczny sposób jak w przypadku tradycyjnych fundamentów. 

Przedstawione powyżej rozwiązanie nie jest popularne w literaturze czy projektach, ale dobrze sprawdzi się w określonych w opisie warunkach. Więcej informacji o nim można przeczytać i zobaczyć: http://dompedia.blogspot.com/2015/06/szczegoy-typu-a.html. Szczegóły rozwiązania, połączenie fundamentów ze ścianą oraz podłogą na gruncie pokazałem tutaj, tutaj i tutaj. 

POWRÓT

1.3.1. Ławy fundamentowe a rodzaj gruntu
1.3.2. Grunty przepuszczalne, niespoiste
1.3.3. Grunty mieszane, przewarstwione
1.3.4. Grunty spoiste, nieprzepuszczalne

czytaj więcej...